Ενόργανη

Η ιστορία της σύγχρονης ενόργανης γυμναστικής ξεκινά το 18ο αιώνα, όταν ο Γερμανός Γιόχαν Γκουτς Μουτς και  ο Πρώσος συνεχιστής του, Φρίντριχ Λούντβιγκ Γιαν, ανέσυραν την αγωνιστική γυμναστική από τη λήθη και την εξέλιξαν. Ο δεύτερος, στον οποίο αποδίδεται η εφεύρεση του μονόζυγου και του δίζυγου, δημιούργησε το γερμανικό σύστημα, που προϋπέθετε χρήση οργάνων γυμναστικής, σε αντίθεση με το σουηδικό σύστημα, που επίσης ευδοκιμούσε τότε.

Η διεθνής ομοσπονδία γυμναστικής (FIG), που έχει υπό την αιγίδα της όλα τα είδη αγωνιστικής γυμναστικής και είναι υπεύθυνη για τη διεξαγωγή των παγκόσμιων πρωταθλημάτων αλλά και των Ολυμπιακών τουρνουά, ιδρύθηκε στις 23 Ιουλίου 1881 ως ευρωπαϊκή ομοσπονδία, για να αποκτήσει παγκόσμιο χαρακτήρα το 1921, με την είσοδο των πρώτων χωρών – μελών εκτός Ευρώπης. Η ενόργανη ανδρών συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων, το 1896, ενώ τα αγωνίσματα γυναικών υπάρχουν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα από το 1928.

Στην Ελλάδα, η ενόργανη γυμναστική εμφανίστηκε λίγο πριν από το 1890 και από το 1897 οι εγχώριοι αγώνες γυμναστικής ξεκίνησαν να πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων (ΣΕΓΑΣ). Ύστερα από περίοδο ύφεσης σχεδόν μισού αιώνα, η ελληνική ενόργανη αναβίωσε το 1969. Η ελληνική γυμναστική έπαψε να βρίσκεται υπό το διοικητικό έλεγχο του ΣΕΓΑΣ το 1997, όταν απέκτησε ανεξάρτητο διοικητικό φορέα, την Ελληνική Γυμναστική Ομοσπονδία (ΕΓΟ).

Η ενόργανη γυμναστική περιλαμβάνει έξι επιμέρους όργανα στους άνδρες (ασκήσεις εδάφους, πλάγιος ίππος, κρίκοι, άλμα, δίζυγο, μονόζυγο) και τέσσερα στις γυναίκες (άλμα, ασύμμετροι ζυγοί, δοκός ισορροπίας, ασκήσεις εδάφους).

Οι διοργανώσεις ενόργανης γυμναστικής περιλαμβάνουν συνολικά οκτώ ξεχωριστά αγωνίσματα στους άνδρες και έξι στις γυναίκες. Εκτός από τη συμμετοχή στα επιμέρους όργανα, οι αθλητές αγωνίζονται επίσης στο σύνθετο ατομικό, όπου κατατάσσονται με βάση το άθροισμα των επί μέρους βαθμών τους στο σύνολο των οργάνων. Επιπλέον, υπάρχει ο ομαδικός αγώνας, όπου υπολογίζεται το άθροισμα της βαθμολογίας πέντε (σε Ολυμπιακούς Αγώνες ή ηπειρωτικά πρωταθλήματα) ή έξι (σε παγκόσμια πρωταθλήματα) αθλητών από κάθε χώρα.

Ο αθλητής έχει ως στόχο να συγκεντρώσει τη μέγιστη δυνατή βαθμολογία, με βάση την αρχική αξία του προγράμματός του, η οποία εξαρτάται από το συνδυασμό ασκήσεων που έχει προκαταβολικά δηλώσει. Οι αθλητές υφίστανται μειώσεις στο βαθμό τους εφόσον δεν εκτελέσουν σωστά τις ασκήσεις τους, έχουν πτώσεις ή υπερβούν το χρονικό όριο διάρκειας του προγράμματός τους.

ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

Αθήνα 1896

Νικόλαος Ανδριακόπουλος: 1ος στην Αναρρίχηση επί κάλω (αναρρίχηση σε σχοινί) – Χρυσό μετάλλιο
Ιωάννης Μητρόπουλος:
1ος στους Κρίκους – Αργυρό μετάλλιο
Θωμάς Ξενάκης:
2ος στην Αναρρίχηση επί κάλω (αναρρίχηση σε σχοινί) – Αργυρό μετάλλιο
Εθνικός Γ.Σ.:
2ος στο Ομαδικό Δίζυγο – Αργυρό μετάλλιο
Δημήτριος Λούνδρας:
3ος στο Δίζυγο – Χάλκινο μετάλλιο
Π. Περσάκης:
3ος στους Κρίκους – Χάλκινο μετάλλιο
Αρ. Πετμεζάς:
3ος στο Μονόζυγο – Χάλκινο μετάλλιο
Πανελλήνιος Γ.Σ.:
3ος στο Ομαδικό Δίζυγο – Χάλκινο μετάλλιο

Σεούλ 1988

Φωφώ Βαρβαριώτου: 69η στο Σύνθετο Ατομικό

Ατλάντα 1996

Ιωάννης Μελισσανίδης: 1ος στις Ασκήσεις Εδάφους – Χρυσό μετάλλιο
Εθνική Γυναικών (Βάσω Τσαβδαρίδου, Βιργινία Καρέντζου, Κωνσταντίνα Μαργαρίτη, Κυριακή Φυρινίδου, Γεωργία Τέμπου, Κατερίνα Μαμούτη):
11η στο Σύνθετο Ομαδικό
Βάσω Τσαβδαρίδου: 21η στο Σύνθετο Ατομικό
Βιργινία Καρέντζου: 50ή στο Σύνθετο Ατομικό
Κωνσταντίνα Μαργαρίτη: 51η στο Σύνθετο Ατομικό
Κυριακή Φυρινίδου: 61η στο Σύνθετο Ατομικό
Γεωργία Τέμπου: 80ή στο Σύνθετο Ατομικό
Κατερίνα Μαμούτη: 89η στο Σύνθετο Ατομικό

Σίδνεϊ 2000

Δημοσθένης Ταμπάκος: 2ος στους Κρίκους – Αργυρό μετάλλιο
Ιωάννης Μελισσανίδης:
7ος στο Άλμα
Βάσω Μιλλούση: 55η στο Σύνθετο Ατομικό
Κατερίνα Χριστοφορίδου: 61η στο Σύνθετο Ατομικό

Αθήνα 2004

Δημοσθένης Ταμπάκος: 1ος στους Κρίκους – Χρυσό μετάλλιο
Βλάσης Μάρας:
11ος στο Μονόζυγο, 36ος στο Σύνθετο Ατομικό
Στεφανί Μπισμπίκου: 15η στο Σύνθετο Ατομικό
Μαρία Αποστολίδη: 57η στο Σύνθετο Ατομικό

Πεκίνο 2008

Βλάσης Μάρας: 11ος στο Άλμα, 60ός στο Μονόζυγο
Στεφανί Μπισμπίκου: 39η στο Σύνθετο Ατομικό

Λονδίνο 2012

Βασίλης Τσολακίδης: 6ος στο Δίζυγο
Βλάσης Μάρας: 35ος στο Μονόζυγο
Βάσω Μιλλούση: 12η στη Δοκό Ισορροπίας, 29η στο Σύνθετο Ατομικό

Ρίο Ντε Τζανέιρο 2016

Λευτέρης Πετρούνιας: 1ος Κρίκους – Χρυσό μετάλλιο
Βλάσης Μάρας: __ος στο Μονόζυγο
Βάσω Μιλλούση: __η στη Δοκό Ισορροπίας